Preambuła, czyli wstęp do dokumentu

W Pracowni naszym priorytetem jest dobrostan i zdrowie psychiczne wszystkich osób, które powierzają nam swoje zaufanie, zarówno dorosłych, jak i dzieci. Wierzymy, że skuteczna pomoc psychologiczna obejmuje nie tylko bezpośrednie wsparcie pacjentów, ale także oddziaływanie pośrednie, które ma na celu wzmocnienie przyszłych relacji opiekuńczych i wychowawczych.
Nasza misja polega na wspieraniu dorosłych w procesie zrozumienia i radzenia sobie z ich własnymi trudnościami, co bezpośrednio wpływa na ich zdolność do bycia empatycznymi, świadomymi i odpowiedzialnymi opiekunami dla dzieci. Zdajemy sobie sprawę, że kondycja psychiczna dorosłych, ich umiejętności radzenia sobie ze stresem, emocjami oraz wyzwaniami życiowymi, bezpośrednio wpływa na środowisko, które tworzą dla dzieci. Dlatego dążymy do tego, by każda osoba korzystająca z naszych usług, była w stanie zapewnić dzieciom odpowiednie wsparcie, zrozumienie oraz bezpieczeństwo.

Podstawy prawne Polityki ochrony dzieci

• Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).
• Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
• Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 31 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1138 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1375 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.) -art. 23 i 24
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).

Słowniczek pojęć – objaśnienie terminów używanych w dokumencie Polityka ochrony dzieci

1. Personelem lub członkiem personelu jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, a także wolontariusz i stażysta.
2. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
3. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
4. Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców dziecka/opiekunów prawnych. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
5. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu instytucji lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
6. Osoba odpowiedzialna za internet to wyznaczony przez kierownictwo instytucji członek personelu, sprawujący nadzór nad korzystaniem z internetu przez dzieci na terenie instytucji oraz nad bezpieczeństwem dzieci w internecie.
7. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez kierownictwo instytucji członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w instytucji.
8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci

1. Personel instytucji posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka personel instytucji podejmuje rozmowę z opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
3. Personel monitoruje sytuację i dobrostan dziecka.

Zasady rekrutacji pracowników, wolontariuszy, stażystów, praktykantów

1. Sprawdzenie, czy dane kandydata ubiegającego się o pracę w instytucji lub współpracę z nią nie figurują w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (RSPTS)
2. Złożenie przez osoby ubiegające się o pracę referencji od osób, które znają kandydata, na temat jego doświadczenia w pracy z dziećmi lub pracy pozwalającej na kontakt z dziećmi
3. Zadawanie w trakcie procesu rekrutacji pytań dotyczących zasad ochrony dzieci.

Zasady bezpiecznych relacji pomiędzy pracownikami (wolontariuszami, stażystami, praktykantami) instytucji a dziećmi

1. Szacunek i godność dziecka
   • Każde dziecko powinno być traktowane z szacunkiem i godnością. Terapeuci muszą być wrażliwi na potrzeby emocjonalne i psychiczne dziecka, dbając o to, aby czuło się ono akceptowane i zrozumiane.
   • Dziecko ma prawo do prywatności i poufności, z zastrzeżeniem sytuacji, w których konieczne jest ujawnienie informacji w celu ochrony jego zdrowia lub życia.
2. Bezpieczne środowisko terapeutyczne
   • Sesje terapeutyczne z dziećmi powinny odbywać się w bezpiecznych i komfortowych pomieszczeniach. Należy zadbać o to, aby przestrzeń była dostosowana do potrzeb dzieci.
3. Granice fizyczne
   • Fizyczny kontakt z dzieckiem powinien być ograniczony do minimum i zawsze musi być uzasadniony i odpowiedni. Jeśli zachodzi potrzeba fizycznego kontaktu (np. pocieszenie w sytuacji kryzysowej), terapeuta powinien najpierw uzyskać zgodę dziecka, a kontakt ten powinien być delikatny i krótki.
   • Terapeuci muszą być świadomi, że nieodpowiedni dotyk lub bliskość mogą być odbierane jako przekraczanie granic i mogą wywołać dyskomfort u dziecka.
4. Jasna komunikacja
   • Terapeuci powinni komunikować się z dziećmi w sposób jasny, zrozumiały i dostosowany do ich wieku oraz poziomu rozwoju. Należy unikać skomplikowanego języka i upewniać się, że dziecko rozumie, co się dzieje w trakcie sesji terapeutycznej.
   • Ważne jest, aby dziecko czuło, że może wyrażać swoje uczucia, myśli i obawy bez obawy przed oceną czy odrzuceniem.
5. Zachowanie poufności
   • Informacje uzyskane od dziecka podczas sesji terapeutycznej są objęte zasadą poufności. Terapeuta może ujawniać te informacje tylko w sytuacjach prawnie uzasadnionych, takich jak zagrożenie zdrowia lub życia dziecka.
   • W przypadku konieczności konsultacji z innymi specjalistami lub zaangażowania rodziców/opiekunów, terapeuta powinien omówić to z dzieckiem i w miarę możliwości uzyskać jego zgodę.
6. Edukacja i zaangażowanie rodziców/opiekunów
   • Terapeuci powinni regularnie informować rodziców lub opiekunów o postępach dziecka oraz o wszelkich obserwacjach, które mogą być istotne dla jego dalszego rozwoju.
   • Współpraca z rodzicami/opiekunami jest kluczowa dla zapewnienia spójnego wsparcia dla dziecka zarówno w kontekście terapeutycznym, jak i domowym.
7. Ochrona przed nadużyciami
   • Terapeuci mają obowiązek natychmiastowego zgłaszania wszelkich podejrzeń dotyczących nadużyć, przemocy lub zaniedbań wobec dziecka do odpowiednich organów, zgodnie z procedurami opisanymi w polityce ochrony dzieci.
8. Profesjonalizm i etyka
   • Terapeuci muszą zachować najwyższe standardy etyczne i zawodowe. Relacje z dzieckiem muszą opierać się na zaufaniu, profesjonalizmie i pełnym poszanowaniu dla jego indywidualności.
   • Wszelkie konflikty interesów, emocjonalne zaangażowanie lub inne sytuacje, które mogą zakłócić obiektywizm terapeuty, powinny być natychmiast zgłaszane i rozwiązywane.

Procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka

1. Rozpoznanie sygnałów krzywdzenia
   • Obserwacja dziecka: Pracownicy Pracowni powinni być czujni na wszelkie fizyczne, emocjonalne i behawioralne oznaki, które mogą wskazywać na krzywdzenie dziecka (np. siniaki, lękliwość, wycofanie, problemy z koncentracją).
   • Komunikacja z dzieckiem: Jeśli dziecko spontanicznie opowiada o sytuacjach, które mogą świadczyć o przemocy lub zaniedbaniu, należy umożliwić mu swobodną wypowiedź, nie naciskając na szczegóły i nie sugerując odpowiedzi.
2. Ocena sytuacji
   • Dokumentowanie obserwacji: Wszelkie zauważone sygnały lub wypowiedzi dziecka powinny być dokładnie zanotowane, wraz z datą, godziną i kontekstem rozmowy/obserwacji.
   • Konsultacja z kolegami: Jeśli pracownik ma wątpliwości co do interpretacji sygnałów, może skonsultować się z innymi terapeutami lub specjalistami w poradni, zachowując poufność informacji.
3. Podjęcie działań
   • Natychmiastowe działanie w sytuacji zagrożenia: Jeśli istnieje bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia dziecka, pracownik ma obowiązek niezwłocznie zgłosić sprawę odpowiednim służbom (policja, pogotowie ratunkowe) oraz poinformować przełożonych w poradni.
   • Zgłoszenie podejrzeń: W przypadku podejrzenia krzywdzenia, które nie wymaga natychmiastowej interwencji, pracownik powinien poinformować osobę odpowiedzialną za ochronę dzieci w poradni (np. koordynatora ds. ochrony dzieci) i wspólnie z nią podjąć decyzję o dalszych krokach.
4. Zgłoszenie do odpowiednich organów
   • Zawiadomienie odpowiednich służb: Wszelkie podejrzenia krzywdzenia dziecka powinny być zgłoszone do odpowiednich instytucji, takich jak:
     • Sąd rodzinny: W przypadku podejrzenia zaniedbania lub przemocy w rodzinie.
     • Policja: W przypadku podejrzenia przestępstwa, np. przemocy fizycznej lub seksualnej.
     • Ośrodek Pomocy Społecznej: W sytuacjach wymagających wsparcia rodziny lub interwencji społecznej.
   • Dokumentacja zgłoszenia: Każde zgłoszenie powinno być dokładnie udokumentowane, w tym daty, godziny, osoby kontaktowe oraz szczegóły przekazanej informacji.
5. Współpraca z rodzicami/opiekunami
   • Informowanie rodziców/opiekunów: Jeśli jest to bezpieczne i odpowiednie, należy poinformować rodziców/opiekunów o podjętych działaniach, chyba że istnieje podejrzenie, że to oni są sprawcami przemocy – w takim przypadku należy postępować zgodnie z zaleceniami służb interwencyjnych.
   • Wsparcie dla rodziny: Pracownia może zaoferować wsparcie psychologiczne dla rodziny, jeśli jest to wskazane, aby pomóc im w radzeniu sobie z sytuacją i zapobiec dalszemu krzywdzeniu dziecka.
6. Wsparcie dla dziecka
   • Zapewnienie bezpieczeństwa dziecka: W miarę możliwości, poradnia powinna podjąć działania mające na celu zapewnienie dziecku poczucia bezpieczeństwa oraz wsparcia emocjonalnego, zarówno w trakcie, jak i po zgłoszeniu sprawy.
   • Plan dalszej opieki: W porozumieniu z odpowiednimi instytucjami, należy opracować plan dalszej opieki nad dzieckiem, który może obejmować regularne sesje terapeutyczne, konsultacje specjalistyczne lub inne formy wsparcia.
7. Ewaluacja i dokumentacja
   • Przegląd podjętych działań: Po zakończeniu interwencji, zespół odpowiedzialny za ochronę dzieci w poradni powinien dokonać przeglądu podjętych działań, ocenić ich skuteczność i wyciągnąć wnioski na przyszłość.
   • Archiwizacja dokumentacji: Wszystkie dokumenty związane z interwencją, w tym notatki z obserwacji, zgłoszenia oraz korespondencja z instytucjami, powinny być bezpiecznie archiwizowane, zgodnie z polityką ochrony danych osobowych.
8. Ochrona pracowników
   • Wsparcie dla pracowników: Poradnia powinna zapewnić wsparcie dla pracowników zaangażowanych w zgłaszanie i interwencje w przypadku krzywdzenia dzieci. Może to obejmować wsparcie psychologiczne lub superwizję.
   • Ochrona przed represjami: Pracownicy, którzy zgłosili podejrzenie krzywdzenia dziecka, powinni być chronieni przed wszelkimi formami represji lub nacisków, zarówno wewnątrz poradni, jak i ze strony osób trzecich.

Zasady ochrony danych osobowych oraz wizerunku dzieci w instytucji

1. Pracownia zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
2. Instytucja, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
3. Nie wykorzystujemy wizerunku dziecka, a każde ewentualne wykorzystanie wizerunku dziecka (np. zdjęcia, nagrania) w celach innych niż terapeutyczne wymaga uprzedniej pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych. Zgoda ta powinna obejmować cel, zakres oraz sposób wykorzystania wizerunku i może być w dowolnym momencie wycofana przez opiekuna.

Zasady bezpiecznego korzystania z internetu i mediów elektronicznych

Pracownia nie udostępnia swoim pacjentom sieci internetowej, ani urządzeń do przeglądania Internetu.

Monitoring

1. Kierownictwo instytucji wyznacza Marcina Młynarczyka jako osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w instytucji.
2. Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
3. Osoba, o której mowa w punkcie w punkcie poprzedzającym, przeprowadza wśród personelu instytucji, raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki.
4. W ankiecie personel może proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w instytucji.
5. Osoba, o której mowa w ust. 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania ankiet wypełnionych przez członków personelu. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje kierownictwu instytucji.
6. Kierownictwo instytucji wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi nowe brzmienie Polityki

Przepisy końcowe

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla personelu instytucji, w szczególności poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń dla personelu lub poprzez przesłanie jej tekstu drogą elektroniczną.